Twintig jaar lang was ze het gezicht van RTL Weer en vertelde ze Nederland wat voor weer het de komende tijd zou worden. Anno 2024 is meteorologe Helga van Leur nog steeds met weer en klimaat bezig, maar nu als ambassadeur voor duurzaamheid. Namens BOEM gaat redacteur Roel Batelaan met haar in gesprek.
Weer is wat we op korte termijn ervaren; “Welke jas doe ik vandaag aan?”. Het klimaat is de variatie van alle jassen in je kledingkast, dus alles wat je aan weertypes hebt.
Het klimaat zijn de statistische gemiddelden over 30 jaar gemeten. Hierin zie je dat Nederland sinds 1900 twee graden is opgewarmd, dat lijkt een klein verschil. Maar op dagelijkse basis zijn er grote variaties. We hebben vaker droogte én er vallen meer hoosbuien, beide zijn een probleem.
De concentratie broeikasgassen stijgt, dat is al 120 jaar geleden begonnen, door verstoken van fossiele brandstoffen. Sinds de jaren ’70 is dit proces versneld. De extremen zullen er niet minder op worden. Hitterecords zullen niet elk jaar sneuvelen, maar er is een stijgende lijn waarneembaar. Met de huidige maatregelen gaat het niet lukken om de opwarming bij 2 graden Celsius te houden. We gaan eerder naar een gemiddelde stijging van de wereldwijde jaartemperatuur,
wat op de heetste zomerdagen mogelijk een stijging van
10 graden kan betekenen. Dat zijn bloedhete zomers.
Wellicht is het niet hetgeen alle mensen willen horen, maar de kraan van fossiele brandstoffen moet dicht. In 2050 moeten we niet meer CO2 uitstoten dan er wordt opgenomen. Het duurt vervolgens nog tientallen jaren eer de atmosfeer op aarde herstelt, in de oceanen zelfs duizenden jaren.
Het moet mondiaal aangepakt worden! De 159 landen die in Parijs de klimaatafspraken hebben gemaakt, hebben hun huiswerk te doen. Volgens de drie A’s: aanpassen, aanpakken en accepteren. Er zullen grote wijzigingen komen in onze levens; wonen op laaggelegen delen kan wel eens onbetaalbaar worden. Maar het biedt ook veel kansen!
Westland ligt relatief laag en is intensief bebouwd met woningen en kassen, het water zal er niet makkelijk weg kunnen stromen. Er wordt veel geëxporteerd uit Westland, je moet je afvragen of dat anders kan. Misschien moet men elders meer lokaal produceren wat lokaal gebruikt wordt. Sowieso moet transport worden geëlektrificeerd en we moeten doen wat het meest efficiënt is. Misschien is geothermie wel een nieuw verdienmodel voor Westland? Er is lef nodig om een transitie te maken en we moeten er niet paniekerig over doen.
Zeker niet, de consument bepaalt feitelijk de markt. Het kopen van spullen is uiteindelijk de grootste milieubelasting die er is. 95% van de goedkope spullen op internet wordt binnen een half jaar weer weggegooid. Maar consumenten moeten worden verleid, ze acteren immers op prijs. Ze moeten vooral niet het gevoel krijgen dat hen dingen worden afgenomen.
Dat is zo ironisch; we meten de temperaturen pas ruim 100 jaar. De criticasters hechten dus meer waarde aan paleoklimatologen die schattingen maken over de temperaturen duizenden jaren geleden dan aan huidige wetenschappers. Het klopt dat warme en koude periodes elkaar afwisselen, maar het gaat nu 100 tot 1000 keer sneller dan vroeger. Overigens zijn de reacties altijd verdeeld; 15% is cynisch en wil niets veranderen. 15 % Is visionair en loopt voorop. 70 % wacht op de gelegenheid om mee te doen met de visionairs…
Haha, nee hoor. Ik vlieg niet de wereld over, bezit geen drie huizen en ben geen politica. Ik wil evenals Gore wel dat iedereen snapt wat er aan de hand is in de wereld.
Precies! Elke dag kunnen we bedenken: “Hoe kan ik het minder slecht doen?” Bewuster consumeren, bewuster reizen etc. Ik heb liever dat je dingen inconsequent goed doet dan consequent fout. En het is geen ‘geitenwollensokkenverhaal’, als we nu niets doen, kost het in 2050 zes keer zo veel om maatregelen te treffen. Ik wijs niet met een vingertje, maar kom met wetenschappelijk onderbouwde feiten en neem door een gesprek graag de weerstand weg. We zijn als individuen aan zet en we kunnen gezamenlijk bijdragen aan een klimaatbestendige wereld voor toekomstige generaties.